İzmir Ödemiş'deki İnanç Turizmi Merkezleri
Yaklaşık kare planlı bir açık avlunun batı ve güney kenarlarına yerleştirilmiş öğrenci odaları ile bir büyük dershane odasından oluşan ‘L planlı Asimetrik Medreseler’ grubuna girmektedir.Odaların önünde örtü sistemi tamamen yıkılmış bir revak bulunmaktadır. 1994 yılında VGM ce onarım programına alınmış, Ödemiş müzesi tarafından araştırma kazısı yapılarak bulunan izlere göre rölöve projeleri hazırlanmıştır. Birgi Belediyesince Restorasyon projeleri hazırlanmaktadır.
İzmir ili Ödemiş ilçesi Birgi Bucağı’nda bulunan Birgi Ulu Camisi medrese, hamam ve türbeden oluşan bir külliye olarak yapılmıştır. Günümüze cami ve Aydınoğlu Mehmet Bey’in türbesi gelebilmiştir.
Birgi ulu camiinin iç avlusunda, camiinin batısında yer alır. Giriş kapısındaki kitabeden hicri 734 yılında tamamlandığı yazılmaktadır. Kare planlı dört duvar üzerine sekizgen kasnaklı kubbesi bulunan türbe içerisinde dört mezar bulunur. Mezar taşlarında sadece isimler vardır.
İzmir ili Ödemiş ilçesi Birgi Bucağı’nda bulunan bu cami, Derviş Ağa tarafından h.1074 (1663) tarihinde yaptırılmıştır. Evliya Çelebi’den öğrenildiğine göre caminin yanında 70 hücreli Derviş Ağa Medresesi ile 200 dükkân, iki han ve bir de hamam bulunuyordu. Giriş kapısı üzerinde de kitabesi bulunmaktadır.
Hatuniye ve Hanzade Hatun isimleriylede bilinen Sultan Şah Türbesi 1310 yılında hükümdar Mehmet Bey’in kız kardeşi Ümmü Sultan için yaptırılmıştır. Sultanşah ya da diğer adıyla Hatuniye Türbesi Anadolu’da ki altıgen planlı türbelerin ilkidir.
XVI. Yüzyılda Padişah II. Selim’in Birgili hocası Ataullah Efendi tarafından yaptırılmıştır. Ataullah Efendi bu medreseye zamanın meşhur alimlerinden, yakın dostu İmam-ı Birgivi Mehmet Efendi’yi atamıştır. Birgivi Hazretleri burada hayatının sonuna kadar ders vermiştir.
Çevresine göre daha alçak bir alanda inşa edildiği için halk arasında Çukur Medrese adıyla tanınır. Yapı malzemesi olarak moloz taş, pişirilmiş tuğla, toprak ve ahşap elemanlar kullanılmıştır. Derviş Ağa tarafından 1658 yılında yaptırılmıştır. Karşısında aynı adla anılan tarihi bir hamam mevcuttur.