İlin kuzeyinde bulunan Tendürek dağlarında yükseklikleri 2400 ile 3000 metre arasında değişen "Sınır Dağları" uzanır. Van yöresinde büyük nehir ve akarsular bulunur. Bu akarsuların en önemlileri Hoşap suyu, Memedik çayı, Karasu, Bendimahi çayı, Deliçay, Irşat çayı ve Zilan çaylarıdır.
Van bölgesi göller bakımından da önemli bir bölgedir. İrili ufaklı birçok gölden başka Türkiye'nin en büyük gölü de bu bölgededir.Yazları az yağışlı ve sıcak kışları az yağışlı ve oldukça soğuk geçmektedir. Baharlar ise bol yağışlı ve ılıktır.
İklimi
Deniz etkilerinden uzak ve yüksek dağlarla çevrili olduğundan, genel olarak karasal iklim görülmektedir. Güneyden gelen sıcak ve nemsiz Basra alçak basınç sisteminin etkisiyle yaz ayları yağışlı ve sıcak geçer. Kışlar oldukça uzun, karlı ve yağmurlu geçer.