Bursa'daki Külliyeler
Muradiye Külliyesi; Kültürpark’ın arkeoloji kapısının karşısında Çekirge Caddesi’nden ayrılıp sağa dönerek ilerlediğinizde Kaplıca Caddesi ile Hamzabey Caddesi’nin kesiştiği noktanın yakınında yer alır.Muradiye Külliyesi, Bursa’da Osmanlı Sultanları tarafından yaptırılan son külliyedir.
İnegöl Çarşısı içerisinde yer alan İshak Paşa Camisi, medrese ve türbesi ile birlikte bir yapı topluluğu oluşturmuştur. XV.yüzyıl Osmanlı mimarisinin örneklerinden biri olup, İshak Paşa’nın 1486 tarihli vakfiyesinden öğrenildiğine göre, külliyede ayrıca imaret, zaviye, han ve ahır da bulunuyordu.
Kendi adıyla anılan mahallede, Uludağ’ın yamaçlarındaki bir tepe üzerinedir. Yıldırım Bayezid’in kızı ve Emir Sultan’ın eşi olan Hundi Fatma Hatun tarafından, XV. yüzyılın başında,Emir Sultan adına yaptırılan külliyede caminin dışında türbe, hamam ve tekke bulunmaktadır. Bugün tekke yıkılmış, hamam da harap durumdadır.
Bursa’yı fetheden Sultan Orhan Gazi, ilk iş olarak şehri yeniden imar etmek için kolları sıvamış, bugünkü Orhan Parkı’nın bulunduğu yere Medrese, İmaret, Hamam, Han ve Camii’den müteşekkil Külliye inşa ederek kenti Hisar dışına taşımıştır.
Yıldırım semtinde, bir tepecik üzerinde bulunan külliyeyi, Yıldırım Bayezid (1389-1402) 1390’lı yıllarda yaptırmıştır. Bursa’nın en görkemli anıtlarındandır. Külliye içindeki caminin dışında mutfaklar, iki medrese, hamam, han,hademelerin evleri, ahır, kuyu ve dârüşşifâ vardı.
Mustafakemalpaşa’daki Kirmasti Çayı’nın yanında yer alan külliyeden minare, türbe ve medrese kalıntısı günümüze gelebilmiştir. Lala Şahin Paşa’nın 1384 tarihli vakfiyesinde Kirmasti’de (Mustafakemalpaşa) bir cami ve karşısında zaviye yaptığını belirtmiştir. Bu vakfiyede lala Şahin paşa’nın Bursa’daki medresesi belirtmişse de Mustafakemalpaşa’daki medreseden söz edilmemiştir.
Kentin doğusunda, Çelebi Mehmet Bey ile Emir Sultan Caddeleri arasındaki bölgede yer alır. Yeşil semtinde bulunan külliyeyi, 1419 yılında,Çelebi Sultan Mehmed tarafından yaptırılmıştır. “Yeşil Külliye” içinde yer alan “Yeşil Türbe ve Camii”, Timur yenilgisi sonrası sarsılan Osmanlı nın yeniden dirilişinin göstergesi olarak,Bursa ile özdeşleşen görkemli bir eserdir.
Hüdavendigâr Külliyesi olarak bilinen Sultan I.Murad Külliyesi 1363-1366 yıllarında Bursa Ovası’na bakan tepenin üzerinde yapılmış olup, cami, medrese, imaret, çeşme, hamam ve türbeden oluşmaktadır. Abdesthane ve tuvaletlerin önünde, iki adet anıtsal özelliklere sahip çınar ağacı vardır.