Bitlis'deki İnanç Turizmi Merkezleri

Ahlat kümbetleri içerisinde en ilgi çekeni olanıdır. Sütunlar ve kemerlerle binaya doğru açılan silindirik gövdesi kare kaide üzerine oturtulmuştur. Dışarı doğru taşan konik külahı ve süslemesi ile diğer kümbetlerden oldukça farklıdır.

Bu kümbet harabe şehir yolu üzerinde bulunmaktadır. Kitabesi Rus harbinde kırıldığı için yapılış tarihi kesin olar bilinmemektedir. Mimari özelliklerinden yola çıkılarak 14. Yüzyıla ait olduğu düşünülmektedir. Kare planlı ana mekanın önünde, duvarları kademeli olarak yükselen bir kısım bulunmaktadır. Biçim özelliği olarak diğer kümbetlere benzemektedir.

İki kümbet yanyanadır, büyük kümbet Akkoyunlulardan Bugatay Aka ile Şirin Hatun’a küçük kümbet ise Esen Tekin Hatun’a aittir. Güney ve Batı cephesindeki kitabelerde, 1280 tarihinde yapıldığı yazılıdır.

İl Merkezinde bulunan Medrese, Selçuklular tarafından 1216 tarihinde yaptırılmıştır. Döneminin en önde gelen bilim merkezlerinden ( günümüz üniversiteleri ) biri konumundadır. Kitabesine göre 1589 tarihinde Bitlis hanlarından 5. Şerefhan tarafından onarılmıştır. Mimari görünüş açısından klasik Selçuklu estetiğinin tüm özelliklerini taşıyan şaheser, Arkeoloji Müzesi olarak kullanılmak üzere restore edilmiştir.

Ahlat mezarlığı, Türkiye’nin en etkileyici İslam mezarlığıdır, 200 dönüm alan üzerinde, bir çoğu 2 metreden yüksek binlerce dikilitaşla çarpıcı bir görüntü oluşturur. Taşların en güzel ve eskileri 17-18.yüzyıla ait, bir kısmı ise 13.yüzyılda Moğol hakimiyeti altında hüküm sürmüş beylerin mezarları. Diğerleri Akkoyunlu-Karakoyunlu dönemlerinden. Ayrıca Ahlat Mezarlığı’nda Orta Asya Türk mezar tipleri olan oda tarzı, yeraltı mezarları da vardır.

Ahlat, Urartulardan Osmanlı dönemleri de dahil olmak üzere çeşitli devletlerin ve beyliklerin yönetiminde kalmıştır.

1898 tarihinde, Bitlis mimari yapısından tamamen farklı bir tarzda yapılan türbe, Küfrevi Konağı’nın bahçesinde kurulmuş bir ziyaretgahtır. Dış görünüşü itibariyle İstanbul’ daki “Geç Dönem” türbelerine benzemektedir.

İnönü mahallesinde bir yamaçta bulunan türbenin kitabesi yoktur. Ancak içindeki mezar taşında 1834 tarihi yazılıdır. Halkın önemli ziyaret mekanlarından biridir.

Sahabe-i Kiramdan olan bu zat, Hz. Ömer zamanında 641 yılında bölgeyi fethetmekle görevlendirilen El-Cezire Komutanı İyaz Bin Ganem komutasında olup Ahlat’ın fethi sırasında burada şehit düşmüştür. Geç dönem Ahlat Kümbet mimarisine uygun tarzda yapılan türbesi yoğun ziyaretçi potansiyeline sahiptir.

Gökmeydan Camii Erzen Hatun Kümbeti - Ahlat Hüseyin Timur-Esen Tekin Kümbeti - Ahlat Bugatay Aka-Şirin Hatun Kümbeti - Ahlat Emir Ali Türbesi - Ahlat Ulu Cami - Adilcevaz Tuğrulbey (ZalPaşa) Camii - Adilcevaz Usta Şagirt Kümbeti - Ahlat Ulu Camii Adilcevaz Tuğrul Bey (Zal Paşa) Camii - Adilcevaz İskender Paşa Camii - Ahlat Yusufiye Medresesi S.George Manastırı - Tatvan Tuğ Kilisesi - Tatvan Keşiş Kümbeti - Ahlat Hasan Padişah Kümbeti - Ahlat Şerefiye Camii Şeyh Necmeddin Türbesi - Ahlat Dede Maksut Türbesi - Ahlat Kızıl Mescit Alimoğlu Hurşit Kümbeti - Ahlat Mirza Bey Kümbeti - Ahlat Şerefiye Medresesi IV.Şeref Han Türbesi Emir Bayındır Camisi İskender Paşa Camisi - Ahlat Kadı Mahmut Camisi - Ahlat Adilcevaz Paşa Camisi - Adilcevaz Pir Gaib Baba Türbesi - Adilcevaz