Kef Kalesi

Bu tabii tepenin üç tarafı, doğu, batı ve güney yönleri çok dik ve sarptır. Bu yüzden bu yönlerden kaleye çıkılması hemen hemen imkansızdır. Kaleye ancak kuzeyden yaklaşılabilir.

Urartular döneminde de kale   kapısının kuzeyde olması muhtemeldir. Limana bakan kulelerinde Osmanlı döneminde büyük şayka topları (76)adet Balyemez topu (300)adet Kargir ev bulunduğu bilinmektedir.

Kef Kalesinin en yüksek noktası güneybatı uçtaki kayalığın üzerindedir. Bu noktanın denizden yüksekliği 2270 m.’ dir ki buna göre Kef  Kalesi Adilcevaz’ın bulunduğu yerden yaklaşık 625 m. kadar yüksektedir. Kef Kalesi yalnızca Urartular döneminde kullanılmıştır. Bunun nedeni, daha sonraki dönemlerde yörede egemenlik kuran ulusların özellikle de Selçukluların ilçenin batısındaki kayalıklar üzerindeki göle doğru uzanan diğer bir küçük Urartu Kalesini savunmak için daha uygun bulmalarıdır.

1964 yılında Kef Kalesinde yapılan kazılarda otuzdan çok odası olan,büyük bir saray kalıntısı ortaya çıkartılmıştır. Bu odalardan bir bölümünde düzenli iki sıra halinde çok sayıda büyük küp Pithos bulunmuştur.

Kimi kesimlerde büyük taş bloklardan meydana gelen kale duvarlarının bazı kısımları günümüzde de ayaktadır. Odalarda ise, temelde  taş, üst bölümlerde kerpiç kullanılmıştır. Büyük taş bloklarının yüzlerinde ilginç kabartmalardır. Burada aslan, mızrak, hayat ağacı, kartal, palmet, pencere, kule, çatı korkuluğu gibi motiflere rastlanmaktadır.

Kalenin kuzey bölümünde yapılan kazılarda 4-5 m. aralıklarla dört fil ayağı ortaya çıkartılmıştır. Yöredeki duvar ve fil ayaklarında görülen yapı tekniği Urartularla ilgili bilgileri güçlendirmektedir.