Seyyit Battal Gazi Külliyesi

Seyitgazi Külliyesi, 13. yüzyılın başında Seyitgazi İlçesi, Üçler Tepesi’nin güneydoğu yamacındaki eğimli araziye, Selçuklular tarafından inşa edilen Battal Gazi Türbesi’nin etrafında gelişmiştir. Emevilerin Bizanslılarla yaptıkları savaşlarda ünlenen1 730 ya da 740’lı yıllarda Seyitgazi İlçesi yakınlarında şehit olduğu kabul edilen Arap komutanı Battal Gazi ile ilgili değişik söylenceler bulunmaktadır. 

Bir söylenceye göre, Selçuklu Sultanı I. Alâeddin Keykubad’ın annesi Ümmühan Hatun, Battal Gazi’nin şehit düştüğü yeri rüyasında görmüş ve bu yere Battal Gazi adına bir türbe yaptırmıştır. 

Bir diğer söylence, Kutluca isimli bir çobanın, koyunlarını otlatırken tepenin üzerinden yükseldiğini gördüğü nuru, zamanın Selçuklu beyine haber verdiği, Selçuklu beyinin de bu yeri, taş duvarla çevrilerek ziyaretgâh haline getirdiği yolundadır. 

Söylencenin devamı, Ümmühan Hatun’un, bölgeye geldikten sonra Çoban Kutluca’nın hikayesini öğrendiği ve girdiği ziyaretgâhta, Battal Gazi’nin kendisinden şehit düştüğü yere bir türbe, türbenin yakınına mescit ve tekke yaptırmasını istediği ikinci bir rüya daha gördüğü biçimindedir.

13-14. yüzyıllarda Battal Gazi’nin, isminin başına “Seyyid” sıfatı eklenmek suretiyle peygamber soyuna bağlanmasının ardından, yapı topluluğu Seyitgazi adıyla anılır olmuştur. Değişik işlevli yapılardan oluşan külliyenin ortasında doğu batı doğrusunda uzanan iki kademeli büyük bir avlu bulunmaktadır.