Çanakkale'deki Mezarlar

Bomba Tepe zirvesinin tam güneybatısında yer alan mezarlık, İngiliz siperlerinin üzerine inşa edilmiştir. Ağustos 1915 savaşı sonrasında buraya gömülen askerlerin çoğunun kimlikleri bilinmemektedir. Üzerinde 182 Yeni Zelanda askerinin isimleri yer almaktadır.

İngiliz 86. ve 87. Tugay askerleri tarafından 28 Nisan 1915’de Twelve Tree Copse (12 ağaç koruluğu) isimlendirilen yer, bugünkü mezarlığın güneyindeki çamlık bir alandır. Yarımada’daki Y. Zelanda anıtından biridir. Beyaz Haç anıt, mezarlığın birkenarında yer alır. Anıtta, 59.’ u Auckland Taburu, 49.’u Canterbury Taburu, 21.’i OtagoTaburu ve 48.’i Wellington Taburu’ndan olmak üzere 179 isim yazılı olduğu taş kitabeler bulunmakta ve üzerinde şu ibareler yer almaktadır.

Lancashire Fusiliers askerleri için yapılan mezarlık, Karacaoğlan Tepenin, doğu yamacında yer almaktadır. Mezarlık Güneybatıda yer alan Tekke Koyundan boyunca 500 metre içeridedir.

Mezarlık Ağustos 1915 muharebe alanlarından tekil mezarlar ve savaş sırasında bu bölgede kullanılan mezarlıkların bir araya getirilmesi ile 1919’da oluşturulmuştur.

Küçükarı Burnundan güneye doğru gidilirse bu mezarlığa ulaşılır. Müttefik kuvvetlerinin çıkarmasını ilk 15 dakikasından başlayarak Türk kuvvetleri, sahili ve hain tepe etrafındaki vadileri top ateşine tutmuşlardır. Cesaret tepeden sahile kadar uzanan bütün vadiye Şarapnel vadisi adının verilmesinin nedeni budur. Mezarlığın büyük bir bölümü savaş sırasında oluşmuş ise de 1919’dan sonra da eklenmiş tekli mezarlar bulunur.

Alçıtepe- Seddülbahir yolunun 1200m batısında yer alan Redoubt Mezarlığı, doğu duvarı boyunca bir hat oluşturan koyu çam ağaçlarıyla göze çarpar. Mezarlık, adını İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin, Mayıs 1915’te Kirte Muharebeleri arasında Ege denizi ve Çanakkale Boğazı arasında kurdukları cephe hattından almaktadır. Mezarlıktaki 12 ana parselde 2027 mezar bulunmakta ancak yalnızca yüzde yirmisinde daha azının kimliği bilinmektedir.

Adını, 15. Tabur c bölüğü komutanı (26 yaş) yüzbaşı Hugh Quihn’den alır. 1919’da inşa edilen ve ileri karakol noktasının güney yarısında 2. sırt yolunun batısındadır. Mezarlık kuzeyinde Cesaret tepe, güneyde Buyun olmak üzere Monas Vadisi kenarında yer alır. Mezarlıkta 399 tekil mezar bulunmaktadır. Daha önce Pope’s Hillmezarlığına (Korku derenin doğusu) gömülen 73 asker ve diğer 6 asker buraya tekrar defnedilmiştir.

Mezarlık No: 2 Outpost mezarlığının 100 metre kuzeyinde 3 nolu keşif kolunun bulunduğu çatlak tepenin alt tarafındaki ana yol üzerinde yer alır. Canterbury Taburu Nelson bölüğünün kazdığı (Eylül 1915) ince – uzun toplu mezarlık şu andaki mezarlığın temelini oluşturur. Mezarlıkta isimleri bilinen 2 İngiliz askeri ile birlikte 150 askerin mezarları bulunmaktadır.

Kuzeyde Ege Denizi’ne dönük olan Lalababa mezarlığı, İngilizlerin küçük Lalababa diye adlandırdıkları bir tepeciğin üzerinde yer almaktadır. 1919 da, dokuz küçük mezarlıkla beraber, IX. İngiliz kolordusu harekatının güney bölgesinde ölen, İngiliz askerlerine ait mezarların bir araya gelmesiyle oluşturulmuştur. Kapının sağına doğru taş bir sütun üzerinde şunlar yazılmaktadır.

Arıburnu, 25 Nisan 1915’te sandallar dolusu Anzakların çıkartma yaptığı Anzak Koyunun kuzey ucundadır. Mezarlık savaş sırasında Türk gözcülerinin hakim olduğu, bu yüzeden başka bir amaç için uygun olmayan bir alana sahiptir. Yaklaşık 10 sıra bulunan mezarlıkta 151 Avustralyalı, 35 Yeni Zelandalı, 27 İngiliz asker ve denizciyle beraber, birliği belirlenemeyen 37 kişi ve malta işçi birliğinden bir kişinin mezarı bulunur.