Ani Örenyeri

İlimize gelen yerli ve yabancı turistlerin en çok ziyaret ettikleri yerlerin başında gelen Ani Örenyeri bir çok tarihi ve kültürel değeri bünyesinde toplayan, Dünya çapında tarihi ve kültürel bir miras olup Kars’ın doğusunda İl Merkezine 42 Km. uzaklıktaki Anı Antik Kenti, Türkiye-Ermenistan sınırını ayıran Arpaçay Nehrinin batısında tamamı Türkiye Topraklarında volkanik arazi üzerine kurulmuş Ortaçağ kentidir. Kentin önemi İpekyolu üzerinde kurulmuş olmasından gelmektedir. Bu günkü şehrin surları M. S.964 yılında yapılmaya başlanan, şehrin diğer iki sur sistemi ise M. S.982 yıllarında ve Selçuklu Sultanı Alparslan’ın 1064 yılında şehri fethetmesinden sonra da son sur sistemi yapılmıştır. Sasani, Bagratlı, Gürcü, Abbasi, Selçuklu, Osmanlı Dönemlerinde yerleşim gören Antik kent içerisinde İç Kale, Büyük Katedral, Ebul Menucehr Camii, Selçuklu Kervansarayı, Resimli Kilise ve Selçuklu Hamamları en önemli taşınmaz kültür varlıklarındandır. 

1993 Yılında yıllara sarih olarak başlatılan restorasyon çalışması surlar ve iç mekanlardaki tarihi binalar üzerinde yapılmakta olup, 2001 yılında yapılan harcama 340 Milyar TL’dir. Koruma amaçlı tel, çit ve çevre düzenlemesi 2002 yılı ödeneği ise 260 Milyar TL’dir. 

Bilimsel kazı çalışmaları 1989 yılından bu yana Prof. Dr. Beyhan KARAMAĞARALI tarafından rutin olarak her yıl yapılmaktadır. 

Bu çalışmalarda Ani Örenyerinde tarihi kentin antik su şebekesi ortaya çıkarıldı.2001 yılında bulunan Saray Kazısına devam edildi. Surlar dışında yapılan sondaj çalışmalarında altın bilezik ve kemer bulunmuştur. Şimdiye kadar bulunan eserlerin tümü Müze Müdürlüğünde korumaya alınmıştır. 

Anı Örenyerinin korunması, geliştirilmesi, değerlendirilmesine yönelik Bakanlığımız tarafından 2005 yılında alan ölçeğinde, yapı ölçeğinde ve tanıtımına yönelik olarak oluşturulan bir ekip ile Valiliğimiz ve Belediye Başkanlığıyla koordineli gerçekleştirilen çalışmalar kapsamında, Anı örenyeri korumaya ve sunuma yönelik olarak incelenmiştir. Örenyerinin korunması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesine ilişkin gerçekleştirilmesi gereken çalışmaların eylem planı haline dönüştürülmesi amaçlı çalışmalar tamamlanmış 2006 yılı yatırım programı ile gönderilecek ödenekler kapsamında restorasyon ve çevre düzenlemesi çalışmalarına başlanacaktır.