Fatih Sultan Mehmet tarafından 1461-62 yıllarında İstanbul’un savunulması amacıyla boğazın en dar yerine yaptırılan iki kaleden biri olan Kala-i Sultaniye, daha sonraki dönemde şehrin nüvesini oluşturmuştur. Zaman içinde doğan ihtiyaçlara göre tadil edilmiş, özellikle 19. yy. ’da boğaza paralel batı sur duvarları yıkılarak çağının silah teknolojisine uygun top mevzileri ve cephanelikler inşa edilmiştir. 1915 Çanakkale Savaşlarında da Merkez Savunma Grubu’nun sevk ve idare mevkii olmuştur.
Kale Girişi: Kalenin ve Çanakkale Boğazı’nın savunulmasına yönelik faaliyetlerin tarihçesi fotoğraf ve gravürlerden faydalanılarak anlatılmaktadır.
Kale Bahçesi:
Bu alanda baruthane binasının yanında Fatih ve Abdülaziz dönemlerinde yapılmış ve kendi adlarıyla anılan iki adet cami yer almaktadır. Kale bahçesi ve park alanında Çanakkale Savaşlarında kullanılmış değişik uluslara ait topların yanısıra farklı dönemlerde kullanılmış toplar da sergilenmektedir.
18 Mart 1915 günü, İngiliz filosunun en güçlü gemisi Queen Elizabeth’ten atılan ve kuzey sur duvarında açtığı 2 metrelik delik içinde patlamadan kalan top mermisi halen sergilenmektedir.
İç Kale1. kat : İç kale birinci katında Çanakkale Savaşları’nda kullanılan çeşitli silah ve askeri malzemelerin sergilenmesinin yanısıra savaş süreci, rehber eşliğinde panolar, maketler ve sinevizyon ile anlatılmaktadır.
İç Kale 2. kat : İç kalenin ikinci katında ise, iki tarafın olanaklarının karşılaştırıldığı yapay cephe ortamında, tiyatral bir üslupla, kara savaşları; ve Çanakkale Savaşlarında yer almış gazilerin sesleri eşliğinde oluşturulan mizansenlerle de deniz harekatlarından sahneler canlandırılmaktadır.
İç kale 3. kat : Üçüncü katta Ressam F. Korkut ULUĞ’a ait “Çanakkale Savaşı ve Kuvayı Milliye’nin Doğuşu” konulu 18 adet yağlı boya tablodan oluşan sergi rehber eşliğinde gezilmektedir.